De menopauze wordt gedefinieerd als het definitief stoppen van de menstruatie. De symptomen van de menopauze kunnen echter beginnen voordat de menstruatie is gestopt en zich over meerdere jaren uitstrekken.1
De perimenopauze, de overgang van de reproductieve periode naar het eerste jaar na de menopauze, gaat gepaard met een toenemende last van symptomen. Dit komt door de neurochemische veranderingen in het centrale zenuwstelsel, die geassocieerd worden met vasomotorische symptomen (VMS), slaapstoornissen en depressie.1
Andere symptomen kunnen veranderingen in lichaamsvorm zijn die verband houden met cardiometabolische veranderingen, musculoskeletale veranderingen, huid- en urogenitale atrofie, seksuele disfunctie, osteoporose en sarcopenie.1
De symptomen van de menopauze hebben niet alleen een aanzienlijk effect op de kwaliteit van leven, ze worden ook in verband gebracht met het ontstaan van chronische aandoeningen die als voorspellers van toekomstige gezondheidsrisico's dienen.1
De meest hinderlijke symptomen van de menopauze - en de meest voorkomende reden waarom vrouwen medische hulp zoeken tijdens de overgang naar de menopauze - zijn opvliegers en nachtelijk zweten, ook wel vasomotorische symptomen genoemd.2 Opvliegers worden gekenmerkt door een plotseling intens hittegevoel in het bovenlichaam, met name het gezicht, de hals en de borst. Episodes van VMS duren doorgaans 1 tot 5 minuten en kunnen gepaard gaan met transpiratie, koude rillingen, angst en hartkloppingen. De individuele ervaringen met VMS variëren echter.3
Oestrogeen neemt af tijdens de menopauze. De gevolgen van deze achteruitgang zijn onder andere vaginale atrofie, huidveroudering, osteoporose en VMS.1,4,6
In het geval van VMS weten we nu dat tijdens de menopauze minder oestrogeen de oestrogeenreceptoren bereikt van kisspeptine/neurokinine B/dynorfine (KNDy) -neuronen, die zich bevinden in het temperatuurcontrolecentrum van de hypothalamus. De vermindering in oestrogeen verandert de activiteit van de KNDy-neuronen en die veranderde activiteit is een van de oorzaken van VMS.4,6
VMS zijn fysiologische symptomen gelinkt met de menopauze.3
In het temperatuurcontrolecentrum in de hypothalamus:
Studies hebben aangetoond dat de frequentie en ernst van VMS kunnen worden gebruikt als voorspeller van chronische ziekten in de toekomst, zoals cognitieve stoornissen, hart- en vaatziekten en osteoporose.10
Hoewel hormoontherapie (HT) al lang de standaardbehandeling is, is verminderd oestrogeen niet de enige oorzaak van VMS.4,5
Huidige beschikbare geneesmiddelen voor opvliegers zijn HT en niet-hormonale therapie (clonidine, SSRI en SNRI, gabapentine en pregabaline , oxybutynine). Andere behandelingsstrategieën zijn vrij verkrijgbare middelen zoals supplementen en kruiden. Elk van deze opties heeft verschillende niveaus van werkzaamheid en veiligheid.2
SSRI:Selectieve Serotonine Reuptake Inhibitoren
SNRI: Selectieve Noradrenaline Reuptake Inhibitoren
Tot 80% van de vrouwen krijgt te maken met VMS tijdens de overgang naar de menopauze.3 VMS duurt gemiddeld 7,4 jaar en vrouwen met VMS rapporteerden een negatieve invloed op slaap (82%), stemming (69%), concentratie (69%), energie (63%), seksuele activiteit (41%), werk (46%), sociale activiteiten (44%) en vrijetijdsbesteding (48%).11,12
Niet alle vrouwen beseffen dat VMS een medische aandoening is die het bespreken waard is; daarom worden veel aandoeningen niet gediagnosticeerd of niet behandeld.13,14 Het voeren van een productieve dialoog is cruciaal bij het helpen van vrouwen met VMS. Studies tonen aan dat vrouwen open en eerlijke gesprekken met hun arts willen hebben over overgangsverschijnselen en behandelingsmogelijkheden.13
Referenties:
